Παθήσεις
ΚΛΕΙΣΤΕ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΑΣ
Παιδική Βαρηκοΐα είναι η μείωση της ακοής που μπορεί να οφείλεται σε:
- εξωτερικούς παράγοντες (φλεγμονές, λοιμώξεις, ηχητικοί τραυματισμοί, ωτοτοξικά φάρμακα, σε ποσοστό 70-80%)
- κληρονομικούς παράγοντες (συγγενής βαρηκοΐα, σε ποσοστό 1-2%)
- άγνωστους παράγοντες (σε ποσοστό 20-28%).
Στην Ελλάδα, 2 στα 100 παιδιά έχουν σημαντικού βαθμού βαρηκοΐα. Στα περισσότερα από αυτά, η μείωση της ακοής οφείλεται σε φλεγμονές του αυτιού, όπως η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα και η εκκριτική ωτίτιδα. Στις δύο αυτές περιπτώσεις, μετά από την κατάλληλη θεραπεία, η ακοή αποκαθίσταται πλήρως. Θεμέλιο, όμως, της αποτελεσματικής θεραπείας είναι η έγκαιρη διάγνωση της παιδικής βαρηκοΐας. Εδώ, η κύρια ευθύνη ανήκει στην οικογένεια.
Δυστυχώς, περίπου 1-2 στα 1.000 παιδιά στην Ελλάδα γεννιέται με την ακοή του σημαντικά μειωμένη (συγγενής βαρηκοΐα). Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σημαντικό η βαρηκοΐα να διαγνωσθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις και το παιδί να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του το συντομότερο, για να αναπτύξει σωστή ομιλία.
Με ειδικές εξετάσεις (ωτοακουστικές εκπομπές και ακουστικά προκλητά δυναμικά), ελέγχεται η ακοή σε κάθε νεογέννητο μωρό τη 2η μέρα της γέννησής του, διότι η αποτελεσματικότερη θεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί μόνον αν διαγνωστεί έγκαιρα η παιδική βαρηκοΐα.
Αν το παιδί σας βάζει δυνατά την τηλεόραση, δεν απαντάει όταν του μιλάτε από το άλλο δωμάτιο, αν δεν υπακούει «με την πρώτη», ή αν άλλα ρωτάτε και άλλα απαντάει, αν έχει προβλήματα άρθρωσης ή καθυστέρηση στην ομιλία, τότε πρέπει να υποπτευθείτε πως δεν ακούει καλά. Ειδικά, μάλιστα, αν το παιδάκι έχει περάσει ωτίτιδες, αν είναι συχνά κρυωμένο και με μπουκωμένη μυτούλα, είναι σχεδόν βέβαιο πως έχει και μειωμένη ακοή, δηλαδή παιδική βαρηκοΐα.
Τι να κάνετε
Το παιδί σας πρέπει να το δει ένας ειδικός Ωτορινολαρυγγολόγος, ο οποίος ελέγξει τα αυτάκια του και θα μετρήσει το επίπεδο ακοής του με μία μέθοδο που το παιδί εκλαμβάνει ως παιχνίδι (παιχνιδο-ακοομετρία),
Είναι απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση της βαρηκοΐας και η όσο το δυνατόν συντομότερη αντιμετώπισή της σε συνδυασμό με την έναρξη ειδικής εκπαίδευσης, που θα δώσουν στο βαρήκοο παιδί την ευκαιρία να αναπτύξει τη δεξιότητα του σωστού λόγου.
Τι να μην κάνετε
Μην αγνοήσετε τα σημάδια της βαρηκοΐας! Αν το παιδί παραμείνει βαρήκοο στα πρώτα χρόνια που αναπτύσσεται η ομιλία, μπορεί να έχει προβλήματα στην πνευματική ανάπτυξή του και μαθησιακές δυσκολίες. Άκριβώς επειδή σκεφτόμαστε με λέξεις, αν αργήσει να μιλήσει ή αν μάθει να μιλάει λανθασμένα, θα σκέφτεται όπως ακριβώς μιλάει!
Σίγουρα ένα παιδάκι με ακουστικό βαρηκοΐας δεν είναι αυτό που ονειρεύεται κανένας γονιός για το παιδί του. Όμως, όπως δεν θα αφήνατε το παιδάκι σας χωρίς γυαλιά, αν δεν έβλεπε καλά, έτσι και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έχετε ενδοιασμούς για την αποκατάσταση της ακοής του με ακουστικό βοήθημα.
Τι κάνει ο Ωτορινολαρυγγολόγος
Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και τη δυνατότητα συμμετοχής του στην εξέταση της ακοής του, ελέγχουμε την ακουστική του ικανότητα με ειδικές εξετάσεις. επίσης, ελέγχουμε τη γενική κατάσταση των αυτιών αλλά και της μύτης προκειμένου να αποκλείσουμε άλλα, πιο απλά αίτια βαρηκοΐας.
Ανάλογα με τα ευρήματα, καταστρώνουμε τη στρατηγική θεραπείας σε συνεργασία με τους γονείς και τον Παιδίατρο και τονίζουμε πως αν το παιδάκι έχει ανάγκη από ακουστικό βοήθημα, πρέπει σε κάθε περίπτωση να αγνοήσουμε οποιοδήποτε ενδοιασμό, δικό μας ή του παιδιού, για «αισθητικούς» ή «κοινωνικούς» λόγους και να προχωρήσουμε στην εφαρμογή του ακουστικού βοηθήματος το συντομότερο δυνατό.
Το ιστορικό, η φυσική εξέταση και η ακουολογική εξέταση, αποτελούν το τρίποδα στον οποίο στηρίζεται η διάγνωση και αντιμετώπιση της παιδικής βαρηκοΐας.
Η λήψη του ιστορικού αφορά το κληρονομικό αναμνηστικό, αν υπάρχουν άτομα στην οικογένεια με συγγενή βαρηκοία, το ιστορικό της μητέρας, που αφορά παθήσεις της μητέρας, συνθήκες εγκυμοσύνης και τοκετού και το ατομικό ιστορικό, όσον αφορά παθήσεις του παιδιού μετά τη γέννηση και την ψυχοκινητική του ανάπτυξη. Πριν από την εξέταση του παιδιού, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης με τους γονείς ή κηδεμόνες του παιδιού, ο κλινικός βλέπει αν το παιδί έχει διακριτά κληρονομικά στίγματα και παρατηρεί τη συμπεριφορά του. Ο κλινικός επισκοπεί με προσοχή το παιδί- κεφάλι, πρόσωπο, κορμό και άκρα-αναζητώντας κληρονομικά στίγματα.
Το ειδικό φύλλο εξέτασης περιέχει τις πληροφορίες του ιστορικού, τα ευρήματα της φυσικής εξέτασης και τα αποτελέσματα της ακουολογικής εξέτασης.
Η κλινική διάγνωση και η διαφορική διάγνωση της παιδικής βαρηκοΐας απαιτεί τη συνεργασία έμπειρου ωτορινολαρυγγολόγου-ακουολόγου, παιδιάτρου – ψυχιάτρου ή νευρολόγου και κατά περίπτωση οφθαλμιάτρου και ακτινολόγου. Ο παιδο-ακουλογικός έλεγχος περιλαμβάνει ειδικές υποκειμενικές – ψυχοφυσικές και αντικειμενικές – ηλεκτροφυσιολογικές μεθόδους.
Η οριστική διάγνωση του βαθμού και του τύπου της βαρηκοΐας σε ένα νεογνό ή βρέφος υψηλού κινδύνου ή σε ένα μικρό παιδί με καθυστέρηση ή αδυναμία ομιλίας ηλικίας < 2 ετών δεν είναι εύκολη και απαιτεί ειδικές γνώσεις και κλινική εμπειρία.